Terminy rekrutacji na studia Drzwi otwarte na uczelniach Terminy matury Terminy egzaminu ósmoklasisty
01.09.2025
Omów zagadnienie na podstawie Lalki Bolesława Prusa. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
TEZA: Marzenia bardzo często w konfrontacji z rzeczywistością mogą stać się przyczyną rozczarowań, zniechęcenia do działań, a nawet tragedii osobistej. Marzenia same w sobie nie są niczym złym, jednak kiedy zdominują nasze myślenie, mogą mieć zgubne skutki. Marzenia odgrywają ważną rolę w życiu człowieka – pozwalają wyznaczać cele, rozwijać wyobraźnię, a także dodają sens codziennym zmaganiom.
Problem pojawia się jednak wtedy, gdy stają się one nadmiernie oderwane od realiów i zaczynają przesłaniać prawdziwy obraz rzeczywistości. Ludzie mający tendencję do idealizowania świata często żyją w swego rodzaju bańce, gdzie rzeczywistość zostaje zniekształcona przez ich wyobrażenia.
Tacy marzyciele, z jednej strony, unikają trudów codziennego życia, a z drugiej – narażają się na głębokie rozczarowania, gdy ich wyobrażenia nie znajdują odzwierciedlenia w realnym świecie. Marzenia mogą więc być dwojakie: zarówno budujące, jak i destrukcyjne.
Sprawdź wyszukiwarka kierunków studiów
Dalsza część artykułu pod reklamą
W „Lalce” Bolesława Prusa bohaterowie o skłonnościach marzycielskich odgrywają istotną rolę w ukazaniu konfliktu między idealistycznymi wyobrażeniami a brutalną rzeczywistością. Do takich postaci należą Ignacy Rzecki, Stanisław Wokulski oraz Julian Ochocki, choć ich marzenia i cele różnią się pod względem charakteru i wpływu na ich życie.
Ignacy Rzecki to postać wyraźnie ukształtowana przez ideały epoki romantyzmu. Jest wielbicielem Napoleona i wierzy w możliwość odrodzenia się świata na zasadach sprawiedliwości i wolności. Jego marzenia o zjednoczonej Europie i triumfie szlachetnych idei są jednak nieprzystające do realiów drugiej połowy XIX wieku.
Rzecki idealizuje nie tylko politykę, ale także swoich bliskich – przede wszystkim Wokulskiego, którego uważa za człowieka przeznaczonego do wielkich rzeczy. Ignacy żyje w pewnym oderwaniu od współczesności, a jego światopogląd pozostaje niezmienny mimo zmieniającej się rzeczywistości. Jego marzycielstwo jest ciche, melancholijne, lecz również tragiczne, ponieważ prowadzi do poczucia wyobcowania i niespełnienia. Stanisław Wokulski to inny typ marzyciela – człowiek łączący w sobie romantyczną wrażliwość z pozytywistycznym pragmatyzmem.
Wokulski marzy o miłości do Izabeli Łęckiej, którą idealizuje do tego stopnia, że nie dostrzega jej powierzchowności i egoizmu. Jego pragnienie zdobycia jej serca staje się siłą napędową jego działań – rzuca się w wir pracy, gromadzi majątek, podejmuje wielkie ryzyko, aby zasłużyć na jej względy. Jednak w konfrontacji z rzeczywistością jego marzenia ulegają rozbiciu.
Izabela okazuje się osobą niezdolną do prawdziwych uczuć, a Wokulski doświadcza głębokiego rozczarowania. Ta sytuacja doprowadza go na skraj załamania i rodzi pytanie o sens jego dotychczasowego życia. Historia Wokulskiego ukazuje, jak zgubne mogą być marzenia oderwane od realnych fundamentów, szczególnie gdy stają się obsesją. Julian Ochocki z kolei reprezentuje marzycielstwo o charakterze naukowym i idealistycznym.
Jest wynalazcą, który wierzy w postęp techniczny i możliwość zmiany świata na lepsze poprzez rozwój nauki. Jego marzenia są bardziej realistyczne niż te, które mają Rzecki czy Wokulski, choć również napotykają na opór rzeczywistości – brak środków finansowych, niezrozumienie społeczeństwa i trudności w realizacji ambitnych projektów.
Ochocki jednak różni się od innych marzycieli w „Lalce” tym, że potrafi zaakceptować swoje ograniczenia i podążać za pasją, nawet jeśli nie osiąga spektakularnych sukcesów. Jego postać symbolizuje pozytywistyczne przekonanie, że marzenia, choć trudne do realizacji, mogą napędzać rozwój i inspirować działania.
Każdy z tych bohaterów reprezentuje inny aspekt marzycielstwa, a ich losy składają się na szerokie spektrum konsekwencji, jakie mogą wynikać z konfrontacji marzeń z rzeczywistością.
W „Lalce” Prus pokazuje, że marzenia mogą być zarówno źródłem inspiracji, jak i przyczyną osobistych tragedii, w zależności od tego, jak silnie zakorzenione są w realnym świecie i jak dużą rolę odgrywają w życiu człowieka.
Sprawdź wyszukiwarka uczelni
Dalsza część artykułu pod reklamą
Don Kichot, bohater słynnego dzieła Miguela de Cervantesa pt. „Don Kichot”, jest jednym z najbardziej znanych literackich marzycieli. Jego historia to opowieść o człowieku, którego marzenia i wyobrażenia zostają skonfrontowane z brutalną rzeczywistością.
Don Kichot, ukształtowany przez romantyczną wizję rycerstwa (bohater rozczytywał się w średniowiecznych romansach rycerskich, które ukształtowały jego myślenie), próbuje odnaleźć sens życia w świecie, który dawno zapomniał o ideałach, jakie on wyznaje.
Don Kichot idealizuje rzeczywistość, widząc w niej to, czego pragnie, a nie to, co istnieje w rzeczywistości. Na przykład wiatraki bierze za olbrzymy, a prozaiczne karczmy za wspaniałe zamki. Jego działania wynikają z potrzeby wcielenia w życie rycerskich ideałów – obrony słabszych, walki z niesprawiedliwością i zdobycia sławy, które napędzają jego codzienne zmagania. Jego postać symbolizuje jednak zderzenie tych ideałów z realnym światem, gdzie rycerskość stała się przeżytkiem, a jego czyny – zamiast wzbudzać podziw – prowadzą do śmiechu otoczenia i licznych upokorzeń.
Konfrontacja marzeń Don Kichota z realnym światem prowadzi nie tylko do jego osobistego cierpienia, ale również do refleksji na temat ludzkiej natury. Z jednej strony jego szlachetne intencje budzą podziw, a z drugiej – pokazują, jak niebezpieczne może być życie w całkowitym oderwaniu od realiów.
W ostatnich chwilach życia Don Kichot odzyskuje trzeźwość myślenia i uznaje, że jego marzenia były złudzeniem. To jednak rodzi pytanie: czy świat bez marzeń, nawet tych nierealistycznych, nie staje się pozbawiony głębszego sensu?
Sprawdź czy dostaniesz się na studia kalkulator maturalny
Dalsza część artykułu pod reklamą
W „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego konfrontacja marzeń z rzeczywistością zostaje ukazana na przykładzie mitu o szklanych domach. Seweryn Baryka, chcąc zachęcić swojego syna, Cezarego Barykę, do przyjazdu do Polski, opowiada mu wymyśloną historię o nowoczesnych i praktycznych technologiach, które rzekomo dynamicznie rozwijają się w ojczyźnie.
Szklane domy to piękne, wygodne i tanie budynki skonstruowane z tafli szkła. Nie tylko gwarantują one utrzymanie czystości i eliminację wilgoci, ale są również niezwykle ekonomiczne. Latem wewnątrz szklanych ścian przepływa woda, która ochładza wnętrze budynku, zaś zimą płynie ciepła woda, ogrzewając go.
Opowieść o szklanych domach wyrażała wiarę Seweryna w potencjalną wielkość Polski, stanowiąc jednocześnie jego ukrytą i podświadomą nadzieję na lepszą przyszłość kraju. Jednak kiedy Cezary przybył do Polski, zobaczył zupełnie inną rzeczywistość – kraj zniszczony, zacofany, pełen starych i zaniedbanych budynków.
Brak szklanych domów stał się dla niego symbolem zderzenia marzeń z brutalną rzeczywistością, co wywołało w nim ogromne rozczarowanie.
Dalsza część artykułu pod reklamą
Przykłady literackie, takie jak historie Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego i Don Kichota, a także mit o szklanych domach z „Przedwiośnia”, jednoznacznie potwierdzają tezę, że marzenia, choć pełnią ważną rolę w życiu człowieka, mogą stać się przyczyną rozczarowań, a nawet tragedii osobistych, gdy nadmiernie oderwane są od rzeczywistości (POTWIERDZENIE TEZY).
Bohaterowie ci, choć kierowali się szlachetnymi ideałami, zderzali się z brutalnymi realiami, które niweczyły ich plany i pozostawiały poczucie pustki. Życie bez marzeń może wydawać się pozbawione głębszego sensu, jednak równie niebezpieczne jest uciekanie w świat iluzji.
Dlatego kluczowe jest, aby marzenia równoważyć z realizmem – traktować je jako inspirację do działania, ale jednocześnie zachować świadomość realiów, w których funkcjonujemy. W ten sposób można unikać nadmiernych rozczarowań, czerpiąc jednocześnie siłę do stawiania czoła codziennym wyzwaniom.
Posłuchaj tego opracowania w spotify
Dalsza część artykułu pod reklamą
Teraz najważniejsze |
Ciekawe
|
|
gdzie studiować |
|
|
Nadchodzące wydarzenia