Konfrontacja marzeń z rzeczywistością

Konfrontacja marzeń z rzeczywistością

01.09.2025

Konfrontacja marzeń z rzeczywistością

Omów zagadnienie na podstawie Lalki Bolesława Prusa. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Wstęp

TEZA: Marzenia bardzo często w konfrontacji z rzeczywistością mogą stać się przyczyną rozczarowań, zniechęcenia do działań, a nawet tragedii osobistej. Marzenia same w sobie nie są niczym złym, jednak kiedy zdominują nasze myślenie, mogą mieć zgubne skutki. Marzenia odgrywają ważną rolę w życiu człowieka – pozwalają wyznaczać cele, rozwijać wyobraźnię, a także dodają sens codziennym zmaganiom.

Problem pojawia się jednak wtedy, gdy stają się one nadmiernie oderwane od realiów i zaczynają przesłaniać prawdziwy obraz rzeczywistości. Ludzie mający tendencję do idealizowania świata często żyją w swego rodzaju bańce, gdzie rzeczywistość zostaje zniekształcona przez ich wyobrażenia.

Tacy marzyciele, z jednej strony, unikają trudów codziennego życia, a z drugiej – narażają się na głębokie rozczarowania, gdy ich wyobrażenia nie znajdują odzwierciedlenia w realnym świecie. Marzenia mogą więc być dwojakie: zarówno budujące, jak i destrukcyjne.

Sprawdź wyszukiwarka kierunków studiów

Dalsza część artykułu pod reklamą

Rozwinięcie

W „Lalce” Bolesława Prusa bohaterowie o skłonnościach marzycielskich odgrywają istotną rolę w ukazaniu konfliktu między idealistycznymi wyobrażeniami a brutalną rzeczywistością. Do takich postaci należą Ignacy Rzecki, Stanisław Wokulski oraz Julian Ochocki, choć ich marzenia i cele różnią się pod względem charakteru i wpływu na ich życie.

Ignacy Rzecki to postać wyraźnie ukształtowana przez ideały epoki romantyzmu. Jest wielbicielem Napoleona i wierzy w możliwość odrodzenia się świata na zasadach sprawiedliwości i wolności. Jego marzenia o zjednoczonej Europie i triumfie szlachetnych idei są jednak nieprzystające do realiów drugiej połowy XIX wieku.

Rzecki idealizuje nie tylko politykę, ale także swoich bliskich – przede wszystkim Wokulskiego, którego uważa za człowieka przeznaczonego do wielkich rzeczy. Ignacy żyje w pewnym oderwaniu od współczesności, a jego światopogląd pozostaje niezmienny mimo zmieniającej się rzeczywistości. Jego marzycielstwo jest ciche, melancholijne, lecz również tragiczne, ponieważ prowadzi do poczucia wyobcowania i niespełnienia. Stanisław Wokulski to inny typ marzyciela – człowiek łączący w sobie romantyczną wrażliwość z pozytywistycznym pragmatyzmem.

Wokulski marzy o miłości do Izabeli Łęckiej, którą idealizuje do tego stopnia, że nie dostrzega jej powierzchowności i egoizmu. Jego pragnienie zdobycia jej serca staje się siłą napędową jego działań – rzuca się w wir pracy, gromadzi majątek, podejmuje wielkie ryzyko, aby zasłużyć na jej względy. Jednak w konfrontacji z rzeczywistością jego marzenia ulegają rozbiciu.

Izabela okazuje się osobą niezdolną do prawdziwych uczuć, a Wokulski doświadcza głębokiego rozczarowania. Ta sytuacja doprowadza go na skraj załamania i rodzi pytanie o sens jego dotychczasowego życia. Historia Wokulskiego ukazuje, jak zgubne mogą być marzenia oderwane od realnych fundamentów, szczególnie gdy stają się obsesją. Julian Ochocki z kolei reprezentuje marzycielstwo o charakterze naukowym i idealistycznym.

Jest wynalazcą, który wierzy w postęp techniczny i możliwość zmiany świata na lepsze poprzez rozwój nauki. Jego marzenia są bardziej realistyczne niż te, które mają Rzecki czy Wokulski, choć również napotykają na opór rzeczywistości – brak środków finansowych, niezrozumienie społeczeństwa i trudności w realizacji ambitnych projektów.

Ochocki jednak różni się od innych marzycieli w „Lalce” tym, że potrafi zaakceptować swoje ograniczenia i podążać za pasją, nawet jeśli nie osiąga spektakularnych sukcesów. Jego postać symbolizuje pozytywistyczne przekonanie, że marzenia, choć trudne do realizacji, mogą napędzać rozwój i inspirować działania.

Każdy z tych bohaterów reprezentuje inny aspekt marzycielstwa, a ich losy składają się na szerokie spektrum konsekwencji, jakie mogą wynikać z konfrontacji marzeń z rzeczywistością.

W „Lalce” Prus pokazuje, że marzenia mogą być zarówno źródłem inspiracji, jak i przyczyną osobistych tragedii, w zależności od tego, jak silnie zakorzenione są w realnym świecie i jak dużą rolę odgrywają w życiu człowieka.

Sprawdź wyszukiwarka uczelni

Dalsza część artykułu pod reklamą

Kontekst 1

Don Kichot, bohater słynnego dzieła Miguela de Cervantesa pt. „Don Kichot”, jest jednym z najbardziej znanych literackich marzycieli. Jego historia to opowieść o człowieku, którego marzenia i wyobrażenia zostają skonfrontowane z brutalną rzeczywistością.

Don Kichot, ukształtowany przez romantyczną wizję rycerstwa (bohater rozczytywał się w średniowiecznych romansach rycerskich, które ukształtowały jego myślenie), próbuje odnaleźć sens życia w świecie, który dawno zapomniał o ideałach, jakie on wyznaje.

Don Kichot idealizuje rzeczywistość, widząc w niej to, czego pragnie, a nie to, co istnieje w rzeczywistości. Na przykład wiatraki bierze za olbrzymy, a prozaiczne karczmy za wspaniałe zamki. Jego działania wynikają z potrzeby wcielenia w życie rycerskich ideałów – obrony słabszych, walki z niesprawiedliwością i zdobycia sławy, które napędzają jego codzienne zmagania. Jego postać symbolizuje jednak zderzenie tych ideałów z realnym światem, gdzie rycerskość stała się przeżytkiem, a jego czyny – zamiast wzbudzać podziw – prowadzą do śmiechu otoczenia i licznych upokorzeń.

Konfrontacja marzeń Don Kichota z realnym światem prowadzi nie tylko do jego osobistego cierpienia, ale również do refleksji na temat ludzkiej natury. Z jednej strony jego szlachetne intencje budzą podziw, a z drugiej – pokazują, jak niebezpieczne może być życie w całkowitym oderwaniu od realiów.

W ostatnich chwilach życia Don Kichot odzyskuje trzeźwość myślenia i uznaje, że jego marzenia były złudzeniem. To jednak rodzi pytanie: czy świat bez marzeń, nawet tych nierealistycznych, nie staje się pozbawiony głębszego sensu?

Sprawdź czy dostaniesz się na studia kalkulator maturalny

Dalsza część artykułu pod reklamą

Kontekst 2

W „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego konfrontacja marzeń z rzeczywistością zostaje ukazana na przykładzie mitu o szklanych domach. Seweryn Baryka, chcąc zachęcić swojego syna, Cezarego Barykę, do przyjazdu do Polski, opowiada mu wymyśloną historię o nowoczesnych i praktycznych technologiach, które rzekomo dynamicznie rozwijają się w ojczyźnie.

Szklane domy to piękne, wygodne i tanie budynki skonstruowane z tafli szkła. Nie tylko gwarantują one utrzymanie czystości i eliminację wilgoci, ale są również niezwykle ekonomiczne. Latem wewnątrz szklanych ścian przepływa woda, która ochładza wnętrze budynku, zaś zimą płynie ciepła woda, ogrzewając go.

Opowieść o szklanych domach wyrażała wiarę Seweryna w potencjalną wielkość Polski, stanowiąc jednocześnie jego ukrytą i podświadomą nadzieję na lepszą przyszłość kraju. Jednak kiedy Cezary przybył do Polski, zobaczył zupełnie inną rzeczywistość – kraj zniszczony, zacofany, pełen starych i zaniedbanych budynków.

Brak szklanych domów stał się dla niego symbolem zderzenia marzeń z brutalną rzeczywistością, co wywołało w nim ogromne rozczarowanie.

Dalsza część artykułu pod reklamą

Zakończenie

Przykłady literackie, takie jak historie Ignacego Rzeckiego, Stanisława Wokulskiego i Don Kichota, a także mit o szklanych domach z „Przedwiośnia”, jednoznacznie potwierdzają tezę, że marzenia, choć pełnią ważną rolę w życiu człowieka, mogą stać się przyczyną rozczarowań, a nawet tragedii osobistych, gdy nadmiernie oderwane są od rzeczywistości (POTWIERDZENIE TEZY).

Bohaterowie ci, choć kierowali się szlachetnymi ideałami, zderzali się z brutalnymi realiami, które niweczyły ich plany i pozostawiały poczucie pustki. Życie bez marzeń może wydawać się pozbawione głębszego sensu, jednak równie niebezpieczne jest uciekanie w świat iluzji.

Dlatego kluczowe jest, aby marzenia równoważyć z realizmem – traktować je jako inspirację do działania, ale jednocześnie zachować świadomość realiów, w których funkcjonujemy. W ten sposób można unikać nadmiernych rozczarowań, czerpiąc jednocześnie siłę do stawiania czoła codziennym wyzwaniom.

Posłuchaj tego opracowania w spotify

Dalsza część artykułu pod reklamą

Najpopularniejsze

Komentarze (0)

Teraz najważniejsze

kalkulator maturalny

matura 2026

arkusze maturalne

wyniki matur 2025

rekrutacja na studia

studia

kierunki studiów

studia podyplomowe

 

Ciekawe

 


gdzie studiować

 

 

Nadchodzące wydarzenia