Czy możliwa jest przyjaźń w sytuacjach skrajnych

Omów zagadnienie na podstawie Dżumy Alberta Camusa. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Spis treści

Wstęp
Rozwinięcie
Kontekst 1
Kontekst 2
Zakończenie
Najpopularniejsze

Wstęp

TEZA: Przyjaźń to jedna z najważniejszych wartości w życiu człowieka, szczególnie cenna w chwilach trudnych i kryzysowych. Można śmiało stwierdzić, że prawdziwa przyjaźń ujawnia się właśnie w skrajnych sytuacjach, kiedy wsparcie drugiej osoby staje się nieocenione. Już w czasach starożytnych przyjaźń była wysoko ceniona – zarówno w kulturze greckiej, jak i rzymskiej.

Uważano ją za wartość cenniejszą nawet od miłości, która była często postrzegana jako uczucie gwałtowne, pełne namiętności, ale zarazem krótkotrwałe. W ich mniemaniu przyjaźń opierała się na rozsądku, lojalności, wzajemnym zrozumieniu i głębokim szacunku. Zgodnie z antycznym powiedzeniem: Amicus certus in re incerta cernitur – „Prawdziwego przyjaciela poznaje się w biedzie” – przyjaźń stanowi szczególną wartość w momentach próby. To w trudnych okolicznościach możemy ocenić szczerość i głębię relacji, a także lojalność i gotowość do poświęceń, które ją definiują.

Prawdziwa przyjaźń to nie tylko wzajemne wsparcie, lecz także zdolność do bezinteresowności, troska o godność drugiej osoby oraz wierność wspólnym wartościom. Filozofia i literatura od wieków podejmują temat przyjaźni, ukazując jej znaczenie w życiu człowieka.

Antyczny filozof Seneka traktował przyjaźń jako najwyższy wyraz zaufania, podkreślając, że wobec przyjaciela nie powinno się mieć żadnych tajemnic. Jego zdaniem przyjaźń wymaga rozmowy szczerej, jak z samym sobą, oraz gotowości do wielkich poświęceń na rzecz drugiej osoby. Motyw przyjaźni przewija się w literaturze każdej epoki, od najstarszych dzieł po współczesne utwory.

Wspaniałe przykłady przyjaźni ukazane na kartach książek uświadamiają czytelnikom, jak ważna jest ta relacja w naszym życiu. Przyjaźń jest fundamentem ludzkich więzi, który w obliczu prób i wyzwań staje się niezastąpionym wsparciem oraz źródłem siły i nadziei. To uczucie, które – niezależnie od czasu i okoliczności – stanowi jeden z filarów naszego człowieczeństwa.

Sprawdź wyszukiwarka kierunków studiów

Dalsza część artykułu pod reklamą

Rozwinięcie

W „Dżumie” Alberta Caumsa widzimy różne zachowania i postawy, część z nich jest oparta na głębokiej przyjaźni. Zaraza, jaka nawiedziła miasto Oran, jest szczególnym wydarzeniem dla życia mieszkańców Oranu, doświadczają oni trudnych sytuacji, muszą poddać się licznym ograniczeniom, izolować się i unikać kontaktów z drugim człowiekiem.

Największym problem okazuje się jednak szerzące się cierpienie i śmierć ludzi. W takich skrajnych okolicznościach bardzo istotna okazuje się współpraca, solidarność mieszkańców. Główny bohater powieści – doktor Rieux, za wszelką cenę chce zwalczać groźną zarazę, pomagać w cierpieniach i nawet umożliwiać godną śmierć.

Bohater angażuje się w walkę z bakcylem dżumy w sposób całkowity, pracuje od świtu do zmierzchu. Jednak jego działania potrzebują wsparcia nie tylko personelu medycznego, ale także zwykłych mieszkańców Oranu. Jego znajomości z Josephem Grandem oraz Tarrou przeradzają się w subtelną przyjaźń opartą na wzajemnym zrozumieniu i bezinteresownej współpracy w walce z rozprzestrzeniającą się epidemią.

Wspólnie organizują oddziały sanitarne, które mają na celu utrzymywać porządek w mieście, jak również pomagać umierającym i cierpiącym. Ich spontaniczne, pełne współczucia i troski o drugiego człowieka, działania, uświadamiają jak istotna jest solidarność ludzi w trudnych momentach. To także wyraz silnej więzi między bohaterami oraz głębokiej przyjaźni, która rodzi się gwałtownie pod wpływem zarazy. Na uwagę zasługuje również postawa innych bohaterów, zwłaszcza ojca Panelouxa oraz Ramberta. Pierwszy z nich to gorliwy chrześcijanin, jezuita, który początkowo traktuje dżumę jako karę zesłaną przez Boga za niegodziwe życie mieszkańców, szybko jednak zmienia zdanie pod wpływem wydarzeń, widząc ogrom cierpień oraz przede wszystkim śmierć niewinnego dziecka. Jezuita postanawia również zaangażować się w walkę z zarazą.

Bohater podejmuje pracę w oddziałach sanitarnych, tworząc znakomitą współpracę z doktorem Rieux – między towarzyszami wytwarza się subtelna przyjaźń, która nie potrzebuje wielkich słów, lecz jest oparta na bezinteresownych czynach. Podobną postawę zauważamy u drugiego bohatera – Ramberta.

Rambert to dziennikarz, który nie czuje się emocjonalnie związany z Oranem, w momencie wybuchu dżumy postanawia za wszelką cenę opuścić miasto, gdyż tęskni za swoją ukochaną. Jednak z biegiem czasu, widząc solidarność i przyjaźń ludzi zrzeszonych wokół doktora Rieuxa oraz wielkie cierpienie chorych, przezwycięża egoizm i także pomaga w walce z dżumą, angażując się i działając na rzecz oddziałów sanitarnych.

Poświęcenie bohaterów w walce ze złem, jakie symbolizuje dżuma, nie jest motywowane tylko chęcią niesienia pomocy, ale także jest wynikiem głębokiej przyjaźni, która uaktywniła się lub zaistniała w skrajnej sytuacji. Historia ta pokazuje, że przyjaźń, w trudnych momentach, nie tylko pozwala zwalczać zło i nieść pomoc, ale także może być siłą wręcz magnetyczną i zarażać innych swoją szlachetnością.

Sprawdź wyszukiwarka uczelni

Dalsza część artykułu pod reklamą

Kontekst 1

W antycznym eposie Homera pt. „Iliada” odnajdujemy archetypowy motyw przyjaźni między Achillesem a Patroklosem. Utwór ukazuje tragiczną sytuację, w której Patroklos ginie na polu bitwy z rąk Hektora. Śmierć przyjaciela staje się przełomowym momentem w życiu Achillesa.

Heros, który wcześniej wycofał się z walki, urażony sporem z Agamemnonem, postanawia wrócić na pole bitwy, by pomścić Patroklosa. Pojedynek Achillesa z Hektorem kończy się jego zwycięstwem, ale jednocześnie odsłania brutalność i niepohamowaną żądzę zemsty Achillesa.

Po zabiciu Hektora bezcześci on ciało pokonanego przeciwnika, ciągnąc je za rydwanem wokół murów Troi. Ta scena ukazuje zarówno determinację, jak i skrajne emocje bohatera, dla którego zemsta na wrogu staje się kwestią honoru. Historia przyjaźni Achillesa i Patroklosa ukształtowała w kulturze wzór oddania i lojalności w relacjach między przyjaciółmi.

Śmierć Patroklosa jest punktem zwrotnym, który determinuje zachowanie Achillesa – porzuca on osobiste urazy i stawia przyjaźń ponad wszystko. Mimo że jego zemsta przybiera brutalną formę, Homer ukazuje ją jako naturalną odpowiedź bohatera na stratę najbliższej osoby, która daje świadectwo głębi ich relacji.

Sprawdź czy dostaniesz się na studia kalkulator maturalny

Dalsza część artykułu pod reklamą

Kontekst 2

Wielką a zarazem piękną przyjaźń widzimy w utworze Aleksandra Kamińskiego pt. „Kamienie na szaniec”. Główni bohaterowie to grupa młodych harcerzy, którym przyszło żyć w czasach okupacji niemieckiej w Warszawie. Bohaterowie – Alek, Rudy i Zośka, wspólnie angażują się w różne akcje sabotażowe i dywersje, trudna sytuacja, w jakiej się znajdują, pogłębia ich więź i współpracę.

W momencie aresztowania jednego z nich – Rudego, widzimy, jeszcze bardziej, oddanie i poświęcenie się harcerzy nie tylko na rzecz ojczyzny, ale przede wszystkim w imię przyjaźni. Rudy, w trakcie przesłuchań, jest brutalnie katowany, jednak nie wydaje nikogo, jest bezgranicznie wierny względem przyjaciół i sprawy.

Podobnie Alek i Zośka, którzy postanawiają, za wszelką cenę, odbić Rudego, wraz z innymi żołnierzami organizują spektakularną i jednocześnie bardzo ryzykowną akcję – akcja pod Arsenałem. Akcja kończy się sukcesem, jednak ich przyjaciel wkrótce umiera.

Utwór Kamińskiego, poprzez historię swoich bohaterów, pokazuje przyjaźń jako więź, która w skrajnych sytuacjach potrafi wydobyć w człowieku największe pokłady do poświęceń.

Dalsza część artykułu pod reklamą

Zakończenie

Przyjaźń to jedno z najważniejszych uczuć w życiu człowieka, a jej prawdziwe znaczenie i niezwykła moc ujawniają się w sytuacjach skrajnych (POTWIERDZENIE TEZY).

Trudne momenty stają się swoistym testem przyjaźni – można nawet paradoksalnie stwierdzić, że przyjaźń, która nie wytrzymuje próby w ekstremalnych sytuacjach, w istocie nie jest prawdziwą przyjaźnią. Losy przedstawionych bohaterów ukazują właśnie takie wyjątkowo trudne chwile, które wymagały od nich ogromnych poświęceń.

Wszyscy ci bohaterowie ryzykowali życiem, a niektórzy z nich – jak Rudy, Tarrou czy Paneloux – ponieśli najwyższą ofiarę. Naturalnie, może pojawić się pytanie: czy przyjaźń rzeczywiście jest warta poświęcenia życia? Jednak w skrajnych sytuacjach prawdziwa przyjaźń wyklucza kalkulowanie i ocenę stopnia ryzyka.

Zamiast tego spontanicznie determinuje człowieka do działania, nakazując podjęcie decyzji w imię dobra i lojalności wobec przyjaciela. Takie momenty pokazują, że przyjaźń to uczucie wykraczające poza racjonalne granice – jest instynktowna, głęboka i niezłomna, co czyni ją jednym z najcenniejszych aspektów ludzkiego życia.

Posłuchaj tego opracowania w spotify

Dalsza część artykułu pod reklamą