14.05.2023

Kronika polska (fragmenty), Gall Anonim - matura 2023

Czytanie lektur ma bardzo wiele zalet – poszerza słownictwo, ale też światopogląd. A co najważniejsze – pozwala odpowiednio przygotować się do matury. Dzięki temu poznacie treść danych książek, ale też na lekcjach języka polskiego nauczycie się ich interpretacji i analizy, co będzie kluczowe podczas rozwiązywania zadań na egzaminie maturalnym z języka polskiego.

Większość lektur szkolnych napisanych jest przez najwybitniejszych pisarzy czy poetów, dlatego naprawdę warto się z nimi zapoznać. Pomoże to też rozwinąć swoją wiedzę o świecie. W dodatku możecie być pewni, że na maturze pojawią się właśnie niektóre z lektur obowiązkowych. Bez wcześniejszego przygotowania – prawidłowe odpowiedzenie na pytania będzie wręcz niemożliwe.

"Kronika polska" autorstwa Galla Anonima to łaciński zapis tego, co działo się w naszym kraju bardzo wiele lat temu. Powstała, gdy autor otrzymała gościnę na dworze Bolesława Krzywoustego. Kronika dotyczy historii Polski, a także losów jej władców. Jest to jedno z najstarszych dzieł narodowych. Poniżej znajdziecie najważniejsze zagadnienia dotyczące tego utworu, głównych bohaterów, czas i miejsce akcji, a także pytania z listy pytań jawnych, które możecie wylosować na maturze ustnej z języka polskiego.

Co znajdziesz w artykule

Kronika polska - lista pytań jawnych
Zagadnienia, które mogą się pojawić na maturze
Kronika polska - główni bohaterowie
Kronika polska - czas i miejsce akcji
Kronika polska - najważniejsze wątki
Kronika polska na maturach w latach ubiegłych
Opinie zdających na temat lektury w latach ubiegłych

Kronika polska - lista pytań jawnych

Przedstawiamy listę pytań jawnych, która została opracowana i opublikowana przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Pytania dotyczące fragmentów utworu Galla Anonima "Kronika polska" mogą pojawić się na maturze ustnej z języka polskiego. Oto one:

1. Średniowieczne kreacje literackie idealnego rycerza i władcy. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów Kroniki polskiej Galla Anonima. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Zagadnienia, które mogą się pojawić na maturze

Zagadnienia, które mogą pojawić się na egzaminie maturalnym, dotyczące "Kroniki polskiej" (fragmentów) Galla Anonima, to:

Na ilu księgach opiera się "Kronika polska" Galla Anonima? (trzech).
Jakim rodzajem literackim jest "Kronika polska" Galla Anonima? (epika)
Jakim gatunkiem literackim jest "Kronika polska" Galla Anonima? (kronika)
Problematyka "Kroniki polskiej" autorstwa Galla Anonima.
"Kronika polska" Galla Anonima jako pierwsze narodowe dzieło literackie.
Chronologiczny porządek opowieści o dziejach polskich w "Kronice polskiej" Galla Anonima.
W jakim języku oryginalnie została napisana "Kronika polska" Galla Anonima? (w języku łacińskim).
Geneza "Kroniki polskiej" Galla Anonima.
"Kronika polska" jako typowy przykład kroniki historycznej.
"Kronika polska" Galla Anonima jako próba przedstawienia władcy w lepszym świetle.
"Kronika polska” jako dzieło budujące tożsamość i utrwalające wzorce z przeszłości
Motyw władcy w "Kronice polskiej" Galla Anonima.
Motyw wojny w "Kronice polskiej" Galla Anonima.
Jaki powinien być ideał władcy według Galla Anonima?
Funkcja idealizowania bohaterów w utworze "Kronika polska" Galla Anonima.
Budowa "Kroniki polskiej" Galla Anonima (dzieło składa się z trzech części, jest także napisane według najlepszych wzorców retorycznych).
"Kronika polska" jako bezcenne źródło informacji o początkach naszego państwa.
Czyje rządy wychwala "Kronika polska" Galla Anonima? (rządy Bolesława Krzywoustego).

Kronika polska - główni bohaterowie

Postaci legendarne

Popiel
Piast
Siemowit
Lestek
Siemomysł

Postaci historyczne

Mieszko I
Bolesław I Chrobry
Mieszko II
Kazimierz I Odnowiciel
Bolesław II Szczodry
Władysław I Herman
Zbigniew
Bolesław Krzywousty

Kronika polska - czas i miejsce akcji

"Kronika polska" Galla Anonima jest pierwszą historiograficzną próbą spisania dziejów naszego państwa. Powstała ona podczas pobytu Galla Anonima na dworze Bolesława Krzywoustego. Prawdopodobnie działo się to w latach: 1113-1116.

Kronika polska - najważniejsze wątki

Autor przedstawia chwałę i szlachetność Bolesław Chrobrego.
Zostaje opisana śmierć Bolesława Chrobrego, który wygłasza proroctwo dotyczące naszego kraju.
Pieśń o śmierci Bolesława Chrobrego.
Autor opisuje obronę Głogowa, która jest kierowana przez Bolesława Krzywoustego.
Opis podstępów wojsk carskich w stosunku do walecznej postawy Głogowian, a także czujności ze strony Bolesława Krzywoustego.

Kronika polska na maturach w latach ubiegłych

"Kronika polska" nie pojawiła się na maturze jako temat wypracowania w ciągu ostatnich 10 lat. Uczniowie nie powinni brać jednak za pewnik, że podobnie będzie podczas matury z języka polskiego w 2023 roku. Tak naprawdę nikt nie wie, jakie lektury się pojawią, dlatego maturzysta powinien przeczytać i odpowiednio przygotować się z zakresu wszystkich lektur obowiązkowych.

Nawet ci, którzy już w trakcie nauki przeczytali to dzieło bardzo uważnie – powinni przypomnieć sobie najważniejsze elementy z treści tej lektury, głównych bohaterów oraz inne istotne rzeczy, ponieważ pamięć bywa zawodna. Pytania z "Kroniki polskiej" Galla Anonima mogą pojawić się na maturze ustnej z języka polskiego, ponieważ zostały zawarte w puli pytań jawnych (znajdziecie je na samym początku tego artykułu).

Opinie zdających na temat lektury w latach ubiegłych

Z racji tego, że na przestrzeni ostatnich lat "Kronika polska" nie występowała jako temat maturalnego wypracowania – trudno również znaleźć opinie uczniów na temat tego dzieła. Pamiętajcie jednak, że poziom trudności egzaminu maturalnego zależy przede wszystkim od tego, jak dobrze jesteście przygotowani.

Warto wcześniej rozwiązać różne testy na temat tej lektury (znajdziecie je np. w internecie), a także wesprzeć się różnego rodzaju opracowaniami. Z pewnością na lekcjach języka polskiego mieliście sprawdzian ze znajomości treści tego dzieła – takie pytania również mogą być pomocne przy powtórkach.

Zobacz także

matura z języka polskiego 2023 - poziom podstawowy

matura z języka polskiego 2023 - poziom rozszerzony

matura ustna z języka polskiego 2023

harmonogram matur 2023

matura 2023 - arkusze

wyniki matur 2023