Jak napisać opowiadanie? Te zasady musi znać każdy uczeń przed egzaminem ósmoklasisty

Opowiadanie, podobnie jak rozprawka, musi składać się z trzech części: wstępu, rozwinięcia i zakończenia.

Wstęp – powinna w nim zostać zarysowana akcja opowiadaniach.

Rozwinięcie – to właśnie w tej części opowiadania czytelnik ma poznać główne losy bohaterów oraz przygody, które ich spotykają.

Zakończenie – jest to podsumowanie toczącej się w opowiadaniu akcji i domknięcie losów bohaterów.

Pisząc opowiadania na egzaminie ósmoklasisty, uczeń powinien przestrzegać powyższego schematu opowiadania.

WAŻNE: W opowiadaniu trzeba ściśle trzymać się układu chronologicznego zdarzeń. W tym przypadku nie można pozwolić, by fantazja wzięła górę. Wbrew temu, co może się wydawać i pozornej swobody pisania opowiadania – wymaga ono szczegółowego zaplanowania tego, co chce się w nim przekazać.

Poniżej przedstawiamy krótki poradnik, jak napisać opowiadanie krok po kroku. Trzymając się tych zasad podczas pisania opowiadania na egzaminie ósmoklasisty – z pewnością zrobisz to dobrze, a twoja praca zostanie wysoko oceniona.

Zasady pisania opowiadania:

• Całe opowiadanie musi być napisane w jednym czasie.
• Należy starannie zaplanować kompozycję opowiadania.
• Tam, gdzie to możliwe, warto wprowadzać dialogi.
• Wykorzystuj również inne formy wypowiedzi – elementy charakterystyki lub opisu.
• Pamiętaj, że zakończenie musi być spójne z całością opowiadania.
• Używaj bogatego słownictwa.
• Pamiętaj, żeby początek opowiadania był ciekawy (to właśnie on ma rozbudzić zainteresowanie w czytelniku). Również rozwinięcie i zakończenie opowiadania musi być wartościowe.
• Korzystaj z wyrażeń i zwrotów, które będą spoiwem pomiędzy poszczególnymi częściami opowiadania (wstępem, rozwinięciem i zakończeniem).
• Na początku dobrze przemyśl, co będzie zawierało twoje opowiadanie. Pamiętaj również, że dobre opowiadanie powinno zawierać punkty kulminacyjne.
• Przed rozpoczęciem pisania opowiadania stwórz sobie krótki plan wydarzeń. Pomoże ci on w sytuacji, gdy nie będziesz wiedział, co dalej pisać. Dzięki niemu zachowasz również chronologię wydarzeń.
• Pamiętaj, by nie mieszać czasu przeszłego z teraźniejszym (historia ma być logiczna i spójna).
• Gdy skończysz pisać – przeczytaj swoje opowiadanie. Dzięki temu sprawdzisz wszystkie błędy ortograficzne, interpunkcyjne, składniowe oraz stylistyczne. Zwróć również uwagę na to, czy twoje opowiadanie ma trójdzielną kompozycję.
• Wprowadzając dialog, musisz użyć myślnika lub cudzysłowu.
• Nie skupiaj się jedynie na relacjonowaniu zdarzeń, wprowadzaj również opisy przeżyć, opisy przyrody.

Wprowadzanie do opowiadania dialogów – mowa zależna i mowa niezależna

Wprowadzając dialogi do opowiadania, ważne jest, by rozróżniać mowę zależną i mowę niezależną. Oto przykłady, które ci w tym pomogą:

• Monika powiedziała, żebyśmy poszły razem na zakupy – przykład mowy zależnej.
• Monika powiedziała „chodźmy razem na zakupy” - przykład mowy niezależnej. Pamiętaj, że w tym przypadku wypowiedź danej osoby musisz zaznaczyć myślnikiem lub ująć ją w cudzysłów.

W internecie można znaleźć wiele przykładów opowiadań, warto jednak zwrócić uwagę, czy pochodzą one z wiarygodnych źródeł i rzeczywiście są poprawnie napisane. Poniżej prezentujemy polecenie i przykładowe opowiadanie z egzaminu ósmoklasisty w 2022 roku.

Polecenie: Napisz opowiadanie o spotkaniu z jednym z bohaterów wybranej lektury obowiązkowej. Wspólna przygoda skłoniła Cię do refleksji, że warto było przenieść się do świata przedstawionego tej lektury. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową.

• Realizacja tematu wypowiedzi: 2 punkty – wypowiedź zgodna z formą wskazaną w poleceniu (opowiadanie twórcze); zawiera wszystkie elementy określone w poleceniu (uczeń napisał opowiadanie o wspólnej przygodzie z bohaterem lektury obowiązkowej oraz wykazał się znajomością przywołanego utworu literackiego – Mały Książę); w całości dotyczy problemu wskazanego w poleceniu.

• Elementy twórcze: 5 punktów – funkcjonalna narracja; logiczny układ zdarzeń; urozmaicona fabuła, w tym funkcjonalne wykorzystanie opisu, charakterystyki postaci, określenie czasu i miejsca akcji, pojawia się zwrot akcji, dialog; twórcze wykorzystanie treści utworu Mały Książę.

• Kompetencje literackie i kulturowe: 2 punkty – funkcjonalne wykorzystanie znajomości lektury obowiązkowej (Mały Książę); poprawność rzeczowa.

• Kompozycja tekstu: 2 pkt – zgodna z formą wypowiedzi, wypowiedź spójna i logiczna podzielona na funkcjonalne, graficznie wyodrębnione akapity.

• Styl: 2 pkt – odpowiedni do treści i formy wypowiedzi, jednolity.

• Język: 4 pkt – szeroki zakres środków językowych (zróżnicowana składnia, leksyka) umożliwiających pełną i swobodną realizację tematu.

• Ortografia: 2 pkt – praca bez błędów ortograficznych.

• Interpunkcja: 1 pkt – praca bez błędów interpunkcyjnych.