04.05.2023

Matura 2023. Za nami egzamin z języka polskiego

W czwartek, 4 maja, pisemnym egzaminem z języka polskiego na poziomie podstawowym rozpoczęły się tegoroczne matury. Jakie tematy i polecenia pojawiły się w arkuszach egzaminacyjnych?

Tegoroczny egzamin pisemny z języka polskiego na poziomie podstawowym przeprowadzony został w dwóch formułach: 2015 oraz 2023. Wersje tych egzaminów różniły się nie tylko poleceniami i czasem przeznaczonym na ich rozwiązanie, ale przede wszystkim samymi zdającymi. Do „starej matury” podchodzili absolwenci techników oraz tegoroczni absolwenci szkół branżowych II stopnia, natomiast „nową maturę” pisali ci, którzy ukończyli naukę w czteroletnim liceum.

Matura 2023 - język polski formuła 2023

Pisemny egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie podstawowym trwał 240 minut, czyli cztery godziny i zakończył się o godzinie 13:00. Egzamin w tej formule pisali absolwenci czteroletnich liceów.

Z jakimi poleceniami musieli się zmierzyć? Wydłużona matura z polskiego składała się z trzech części: język polski w użyciu, test historycznoliteracki oraz wypracowanie.

W przypadku ostatniej części potwierdziły się informacje, które po kilkunastu minutach od rozpoczęcia egzaminu krążyły w przestrzeni internetowej. Zdający otrzymali do wyboru dwa tematy: „Człowiek – istota pełna sprzeczności” oraz „Co sprawia, że człowiek staje się dla drugiego człowieka bohaterem”. W obydwu przypadkach uczniowie mieli za zadanie odwołać się do wybranej lektury (utworu epickiego lub dramatycznego), do innego utworu literackiego (na przykład utworu poetyckiego), a także do wybranych kontekstów.

Mutura 2023 język polski (formuła 2023) - tematy wypracowań:

1. „Człowiek – istota pełna sprzeczności. W pracy odwołaj się do:

wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego lub dramatycznego,
innego utworu literackiego - może to być również utwór poetycki,
wybranych kontekstów.”

2. „Co sprawia, że człowiek staje się dla drugiego człowieka bohaterem? W pracy odwołaj się do:

wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego lub dramatycznego,
innego utworu literackiego - może to być również utwór poetycki,
wybranych kontekstów.”

Chociaż wypracowania budzą zazwyczaj największe emocje oraz są najwyżej punktowane, to stanowią tylko część arkusza egzaminacyjnego. Oprócz dłuższej wypowiedzi pisemnej zdający mierzyli się z poleceniami zawartymi w dwóch pozostałych częściach.

Za odpowiedzi w części Język polski w użyciu można było uzyskać maksymalnie 10 punktów, natomiast za odpowiedzi w części Test historycznoliteracki – maksymalnie 15 punktów. Pierwsza z wymienionych skupiała się między innymi na czytaniu ze zrozumieniem i znajomości zasad oraz posługiwaniu się poprawną polszczyzną, natomiast druga obejmowała znajomość lektur.

Mutura 2023 język polski w użyciu

Polecenia zawarte w tej części arkusza egzaminacyjnego polegały na uważnym przeczytaniu tekstów oraz udzieleniu na ich podstawie odpowiedzi. Tymi tekstami były następujące fragmenty:

Agnieszka Krzemińska – „Po co człowiekowi czasowa zmiana miejsca”,
Olga Stanisławska – „Sens podróżowania”.

Jak brzmiały treści poleceń? Na przykład:

Na podstawie tekstu Agnieszki Krzemińskiej rozstrzygnij, czy turystyka zmienia podróżującego człowieka. Uzasadnij odpowiedź.

Na podstawie tekstu Olgi Stanisławskiej wyjaśnij, jaka korzyść i jakie ryzyko wynikają dla turysty z przekroczenia ścian „bańki turystycznej”.

Na podstawie obu tekstów napisz notatkę syntetyzującą na temat: skutki masowej turystyki. Twoja wypowiedź powinna liczyć 60 – 90 wyrazów.

Mutura 2023 język polski Test historycznoliteracki

Polecenia zawarte w tej części arkusza egzaminacyjnego odnosiły się do zawartych fragmentów tekstów. Były to między innymi: „Piosenki o końcu świata” Czesława Miłosza, „Apokalipsa św. Jana”, „Pieśń IX” Jana Kochanowskiego, „Oda do młodości” Adama Mickiewicza, czy „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego.

Oprócz tego, zdający udzielali odpowiedzi na podstawie ilustracji, wśród których znalazły się: „Młodzieniec trzymający czaszkę” autorstwa Fransa Halsa oraz plakat do „Wesela”, którego autorem jest Piotr Kunce. Co jeszcze znalazło się w tej części? Między innymi fragment „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego, „Tango” Sławomira Mrożka i „Rok 1984” George’a Orwella.

Matura 2023 z języka polskiego arkusze CKE

Na maturze w 2023 roku uczniowie otrzymali nieco zmienione arkusze egzaminacyjne z języka polskiego na poziomie podstawowym. Podczas matury z języka polskiego na poziomie podstawowym uczniowie do tej pory otrzymywali jeden arkusz egzaminacyjny. Od 2023 roku (według Formuły 2023) uczniowie będą otrzymywać dwa arkusze egzaminacyjne.

Matura 2023 - język polski formuła 2015

Pisemny egzamin z języka polskiego na poziomie podstawowym w formule 2015 przeznaczony był dla absolwentów techników oraz tegorocznych absolwentów szkół branżowych II stopnia.

Na udzielenie odpowiedzi na wszystkie polecenia zdający mieli 170 minut. Tematy, które pojawiły się w mediach społecznościowych okazały się prawdziwe, i które potwierdził szef Centralnej Komisji Egzaminacyjnej Marcin Smolik. Oznacza to, że zdający mierzyli się z „Przedwiośniem” Stefana Żeromskiego oraz „Panem Tadeuszem” Adama Mickiewicza, jak również interpretowali wiersz autorstwa Ewy Lipskiej, pod tytułem „Mogę”.

Mutura 2023 język polski (formuła 2015) - tematy wypracowań:

Jak niespodziewane okoliczności wpływają na zachowanie człowieka? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu "Pana Tadeusza", całego utworu Adama Mickiewicza oraz do wybranego tekstu kultury.
Czy nieprzyjemne prawdy są lepsze od przyjemnych złudzeń? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanych fragmentów "Przedwiośnia" Stefana Żeromskiego oraz do wybranych tekstów kultury.

Tak jak w przypadku formuły 2023, osoby przystępujące do formuły 2015 również mierzyły się z innymi zadaniami. Wśród tekstów, na podstawie których należało udzielić odpowiedzi znalazły się między innymi: „Dialog” Józefa Tischnera oraz „Od Homo sapiens do Homo videns” Tomasza Kozłowskiego.

Pisemna matura z polskiego. Łatwa czy trudna?

Egzaminy maturalne, niczym dzieła sztuki, budzą nierzadko skrajne emocje. Polecenia zawarte w tegorocznych arkuszach znalazły zarówno sympatyków, jak i osoby, które z dozą niepewności podchodzą do udzielonych odpowiedzi. Przeszukując media społecznościowe łatwo natrafić na różne opinie tych, którzy podchodzili do pierwszego maturalnego egzaminu.

„Podejrzanie łatwy ten polski, co prawda jak zobaczyłam Pana Tadeusza to zachciało mi się płakać, ale sytuację uratowało Przedwiośnie”,
„Szybko poszło, ale co to za tematy były!”,
„Dadzą trudną matmę, aby się wyrównało.”,
„Myślę, że 30% będzie.”,
„Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba!”,
„Ta matura to jakiś żart.”,
„2023 to bardzo przyjemna formuła.”