Przedwiośnie matura - 2023

Lista pytań jawnych, które mogą pojawić się na maturze z języka polskiego w formie ustnej w 2023 roku w nawiązaniu do lektury "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego:

1. Młodość jako czas buntu. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
2. Wojna i rewolucja jako źródło skrajnych doświadczeń człowieka. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
3. Wpływ otoczenia na życiowe wybory ludzi. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
4. Relacje między rodzicami a dziećmi. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.
5. Utopijny i realny obraz rzeczywistości. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

sprawdź lista pytań jawnych matura 2023

Zagadnienia, które mogą pojawić się na maturze, dotyczące "Przedwiośnia" Stefana Żeromskiego, to:

• Jak należy rozumieć metaforyczny tytuł książki "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego?
• Idee polityczne w "Przedwiośniu" Stefana Żeromskiego
• Portret polskiego społeczeństwa po odzyskaniu niepodległości w "Przedwiośniu"
• Etos inteligenta w "Przedwiośniu"
• Rewolucja komunistyczna w książce Stefana Żeromskiego
• Formowanie głównego bohatera w wymiarze psychologicznym, społecznym i moralnym (wątek dorastania),
• Dlaczego "Przedwiośnie" jest utworem krytycznym wobec ziemiańskiego stylu życia?
• Geneza powieści "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego.
• Z czego wynika wielowymiarowość powieści "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego?
• Dlaczego powieść "Przedwiośnie" jest utworem politycznym?
• Portret społeczeństw w "Przedwiośniu" Stefana Żeromskiego.
• Motyw "szklanych domów" w "Przedwiośniu".
• Otwarte zakończenie w "Przedwiośniu" Stefana Żeromskiego.

Przedwiośnie - główni bohaterowie

• Cezary Baryka
• Seweryn Baryka
• Jadwiga Baryka
• Bogusław Jastrun
• Hipolit Wielosławski
• Pani Wielosławska
• Ksiądz Anastazy
• Szymon Gajowiec
• Karolina Szarłatowiczówna
• Skalnicki
• Wanda Okszyńska
• Laura Kościeniecka
• Władysław Barwicki
• Jędrek 
• Antoni Lulek

Cezary Baryka – główny bohater Przedwiośnia – razem z rodzicami mieszka w Baku, którzy przyjechali tutaj z Polski. Podczas wojny staje się zwolennikiem rewolucji, rzuca szkołę.

Seweryn Baryka – po ślubie z Jadwigą wyjeżdża do Baku, a tam pracuje jako urzędnik. Dzięki temu jego żona i syn (Cezary Baryka) mogą wieść dostatnie życie. Znika na lata, gdy w czasie wojny zostaje powołany do rosyjskiego wojska.

Jadwiga Baryka – żona Seweryna, matka Cezarego. Tęskni za ojczyzną, a swoją miłość do Polski próbuje przekazać swojemu synowi. Gdy jej mąż zostanie wcielony do wojska – bardzo za nim tęskni. Znosi trudy codziennego życia podczas wojny. Schorowana oraz zaniedbana trafia na roboty karne, a tam umiera poprzez wycieńczenie przez ciężką pracę.

Bogusław Jastrun – znajomy Seweryna Baryki, który mieszka w Moskwie.

Hipolit Wielosławski – jest przyjacielem Cezarego Baryki z wojny bolszewickiej.

Pani Wielosławska – matka Hipolita, która jest szczęśliwa, że syn wrócił z wojny.

Ksiądz Anastazy – jest przyrodnim bratem Hipolita, lubi dobre towarzystwo, dobre jedzenie.

Szymon Gajowiec – wysoki urzędnik Ministerstwa Skarbu, jest przyjacielem Jadwigi i Seweryna. Mężczyzna jest także skrytą (jednak odwzajemnioną) miłością Jadwigi.

Karolina Szarłatowiczówna – siostra cioteczna Hipolita, której Bolszewicy skonfiskowali majątek jej rodziców na Ukrainie.

Skalnicki – bohater jest wujem Hipolita.

Wanda Okszyńska - siostrzenica Turzyckiej, dziewczyna ma 16 lat, została przez rodziców wysłana do Nawłoci, ponieważ nie radziła sobie w szkole.

Laura Kościeniecka – młoda wdowa, mieszkanka Leńca (majątek odziedziczyła po mężu). Wdaje się w namiętny romans z Cezarym, jednak nie zamierza się z nim wiązać.

Władysław Barwicki – narzeczony Laury, właściciel majątku Suchołustek. Ma dwoje dzieci ze swojego poprzedniego małżeństwa.

Jędrek – jest woźnicą u stajennym u Wielosławskich.

Antoni Lulek – oczytany student prawa, który koleguje się z Cezarym Baryką oraz Buławnikiem.

Czas i miejsce akcji książki Stefana Żeromskiego są wyznaczane przez daty historyczne. Akcja dzieje się od 1914 (czyli wybuchu wojny) do powrotu Cezarego Baryki do Polski (1919 rok).

Miejsce akcji to: Baku, Moskwa, Charków, a także Warszawa, Nawłoć, Leniec, Odolany, Chłodek.

• Wybuch wojny
• Początek rewolucji
• Śmierć matki Cezarego
• Spotkanie chłopaka z ojcem i podróż do ojczyzny
• Motyw szklanych domów, śmierć Seweryna Baryki
• Rozczarowanie Cezarego po powrocie do Polski
• Znajomość z Hipolitem Wielosławskim
• Romans z Karoliną Szarłatowiczówną i Laurą Kościeniecka
• Przyjazd do Warszawy
• Znajomość z Antonim Lulkiem
• Zebranie komunistów
• Ostateczne rozstanie z Laurą
• Pochód robotników

"Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego pojawiło się na maturze w 2013 roku jako jeden z tematów wypracowania. Brzmiał następująco: "Co o autorytecie pisał w Przedwiośniu Stefan Żeromski i jaką mu wyznaczał rolę w życiu społeczeństwa? Analizując przedstawiony fragment, zwróć uwagę na stosunek bohaterów do autorytetów".

" Byliśmy załamani, bo nastawialiśmy się na "Potop ", ale było "Przedwiośnie", więc jesteśmy zadowoleni. To zrozumiała lektura, nie ma w niej zbyt wielu faktów historycznych. Myśleliśmy, że będzie gorzej" – powiedziała jedna z uczennic w rozmowie z portalem "Wieluń. Nasze miasto". ""Gloria victis" jeszcze byłbym w stanie opisać, ale tego wiersza Baczyńskiego nawet nie znałem. Wybór był więc prosty. Co prawda akurat tego tematu z "Przedwiośnia" nie przerabialiśmy, ale znając tę powieść, nie było problemu, żeby sobie z tym poradzić" – powiedział inny uczeń. Z tego wynika, że maturzystom powieść Stefana Żeromskiego bardzo przypadła do gustu.

"Ogólnie nie możemy narzekać, że egzamin był jakoś szczególnie trudny. Można wręcz powiedzieć, że "Przedwiośnie" to taki najlżejszy wymiar kary. Przygotowywaliśmy się na coś zdecydowanie gorszego" – dodał kolejny z uczniów, który "zmierzył" się na maturze z "Przedwiośniem"

Zobacz także

matura z języka polskiego 2023 - poziom podstawowy

matura z języka polskiego 2023 - poziom rozszerzony

matura ustna z języka polskiego 2023

harmonogram matur 2023

matura 2023 - arkusze

wyniki matur 2023